4 tips voor een succesvol re-integratietraject

Serena werkt al 15 jaar bij FourstaR, een bedrijf dat naast re-integratietrajecten ook loopbaancoaching, loopbaanbegeleiding en ontwikkeltrajecten biedt. Ze begon als psycholoog en re-integratieconsulent en is inmiddels directeur. ‘Maar nog altijd begeleid ik zelf ook re-integratietrajecten’, vertelt ze. ‘Ik vind het erg belangrijk om feeling met de werkvloer te houden. Zo kan ik mijn collega’s beter adviseren.’

1. Zorg voor een persoonlijke aanpak

Ieder re-integratietraject vraagt om een eigen aanpak, stelt Serena. ‘Iemand die door lichamelijke klachten is uitgevallen heeft een andere aanpak nodig dan iemand die psychische klachten heeft, of is uitgevallen doordat er een conflict is op de werkvloer. In het geval van bijvoorbeeld een conflict heeft iemand vaak behoefte om eerst zijn verhaal kwijt te kunnen. Dan moet je niet in het eerste gesprek allemaal stappen willen bespreken over de terugkeer naar werk.’

De klik tussen de werknemer en de re-integratieconsulent is daarom erg belangrijk. FourstaR bepaalt op basis van iemands verhaal en achtergrond welke consulent het meest geschikt is om het traject te begeleiden. Serena: ‘Als de werknemer zich begrepen voelt door de consulent en er vertrouwen is, dan heeft het re-integratietraject meer kans van slagen. Dat kost soms in het begin van een traject wat meer tijd. We kijken niet naar de kortste, maar naar de meest duurzame manier richting werk.’

2. Voorkom dat een re-integratietraject stagneert

Re-integreren vraagt veel van een werknemer. Niet alle re-integratietrajecten verlopen even soepel. ‘Een traject kan stagneren omdat een werknemer zijn hakken in het zand zet. In zulke gevallen onderzoeken wij altijd waar de weerstand vandaan komt. Soms is het dat iemand gedwongen uit een functie moet en niet goed afscheid heeft kunnen nemen. Zodra de oorzaak op tafel ligt, kunnen we kijken hoe we dat gezamenlijk op kunnen lossen. Pas dan kun je weer stappen gaan maken in het re-integratietraject.’

3. Start een re-integratietraject meteen

Wacht niet een paar weken voor je een re-integratietraject start, is haar dringende advies. ‘Ik zie regelmatig dat werkgevers pas na een paar weken een traject opstarten. Soms komt dat door een gebrek aan kennis over verzuimregels. Er komt ook een hoop op je af als werkgever, zeker wanneer je geen hr-afdeling hebt. Maar ik kom in de praktijk ook vaak tegen dat werkgevers de situatie onderschatten. De werkgever denkt dan: “Piet werkt hier al twintig jaar, dat komt wel goed, die is zo weer aan de slag.” Dat zijn de trajecten die in de praktijk het langst duren.’

Een traject meteen starten wanneer iemand uitvalt lijkt misschien overdreven, maar het heeft veel voordelen, stelt Serena. ‘Je kunt meteen advies inwinnen bij de bedrijfsarts en je uitgevallen medewerker de juiste ondersteuning bieden. Daarnaast heb je meteen alle papieren op orde, waarmee je een goede start maakt met het aanleggen van een verzuimdossier. Zo voorkom je ook dat je later vanuit UWV sancties opgelegd krijgt.’

4. Doe het samen

Bij een re-integratietraject zijn meerdere partijen betrokken. De werknemer zelf, de werkgever, de bedrijfsarts en mogelijk ook een re-integratieconsulent. En een re-integratietraject valt of staat met de communicatie tussen die partijen, weet Serena. Zo is het advies van de bedrijfsarts essentieel, bijvoorbeeld voor het bepalen van het tempo van de re-integratie. Serena: ‘Soms wil een werknemer te snel, of juist te langzaam. Vooral mensen die uit een burn-out komen kunnen last hebben van angst voor een terugval en zijn daardoor extra voorzichtig. Voor werkgevers kan dat lastig zijn, omdat zij zich ook wat betreft het tempo van de re-integratie aan de regels van de Wet verbetering poortwachter moeten houden. Mijn advies is dan: luister goed naar het advies van de bedrijfsarts en leg alle afspraken goed vast in het re-integratieverslag.’

Ook de communicatie tussen werkgever en werknemer is belangrijk. Serena: ‘Soms wordt het beeld geschetst dat een werkgever achterover kan gaan leunen op het moment dat er een re-integratieconsulent is ingeschakeld, maar niets is minder waar. Door met elkaar in gesprek te gaan en te blijven, komen werkgever en werknemer dichter bij elkaar. Dat is zó belangrijk om te zorgen dat de terugkeer naar werk ook stand houdt.’