Werken tijdens langdurige ziekte: directeur Saskia pleit voor een open blik
Als directeur van Zorggroep Amsterdam Oost ziet Saskia Zonneveld dagelijks hoeveel invloed langdurige ziekte kan hebben op het leven van medewerkers. Toch merkt ze dat werk juist houvast kan geven, zolang het past bij wat iemand aankan. ‘Mensen worden soms te snel in een hokje geplaatst, terwijl ze vaak meer kunnen dan je denkt.’ Daarom pleit Saskia voor open gesprekken en maatwerk, een aanpak die in haar organisatie keer op keer effectief blijkt.
Saskia ziet dat werk voor veel mensen meer is dan alleen uren maken en taken uitvoeren. ‘Voor veel mensen is werk een belangrijk onderdeel van hun leven, ook als ze langdurig ziek zijn,’ zegt ze. ‘Het geeft ritme, contact en het gevoel dat je nog steeds meedoet.’
Daarmee bedoelt ze niet dat iedereen moet blijven werken als hij ziek is. Het gaat haar om medewerkers die zélf graag willen blijven werken. In die gevallen begint Saskia altijd met een open gesprek. ‘Niet invullen voor een medewerker, maar samen onderzoeken wat haalbaar is,’ zegt ze. ‘Je hoeft niet meteen het perfecte plan te hebben. Je begint met luisteren en gaat dan stap voor stap kijken wat werkt.’
‘Het doorzettingsvermogen van deze medewerkers is vaak uitzonderlijk’
Het resultaat van kijken naar mogelijkheden
Als voorbeeld noemt Saskia haar medewerker Elsbeth, die werkt in het Flevohuis, een van de locaties van Zorggroep Amsterdam Oost. Elsbeth is mantelzorgcoach en begeleidt families wanneer een naaste wordt opgenomen in het verpleeghuis.
Ondanks haar uitgezaaide borstkanker voelt Elsbeth zich sterk genoeg om te blijven werken. Ze kent haar werk als mantelzorgcoach door en door, ze verdeelt haar energie verstandig en stemt haar taken af op wat haalbaar is. Elsbeth bewijst dat een ernstige diagnose niet altijd betekent dat iemand niets meer kan bijdragen.
Saskia onderstreept dat je als werkgever vertrouwen moet durven geven. ‘Het doorzettingsvermogen van medewerkers die willen blijven werken is vaak uitzonderlijk’, zegt ze. ‘Mensen weten zelf heel goed wat ze aankunnen.’
‘Bovendien hebben we in de zorg tekorten. Het is zonde om gemotiveerde mensen te laten gaan’, zegt Saskia. ‘Dat zijn vaak de pareltjes, daar moet je zuinig op zijn.’
Een juiste aanpak als iemand langdurig uitvalt is zeer belangrijk
De zorgen die veel werkgevers herkennen
Hoewel Saskia overtuigd is van maatwerk met werknemers die kampen met langdurige ziekte, begrijpt ze goed waarom werkgevers soms aarzelen. ‘Ik moet zeggen dat ik sommige wet- en regelgeving ingewikkeld vind’, vertelt ze. ‘En ik denk dat veel werkgevers dat herkennen.’
Naast de twijfel of iemand het werk nog aankan, speelt de angst voor financiële gevolgen volgens Saskia een grote rol. Die voorzichtigheid begrijpt ze, maar ze ziet dat deze zorgen vaak groter zijn dan nodig. ‘Werkgevers zijn vaak bang voor kosten, maar meestal valt het financieel mee.’ De no-riskpolis van UWV helpt daarbij. Die geeft werkgevers zekerheid wanneer een medewerker met een arbeidsbeperking opnieuw ziek wordt.
Ook bestaan er regelingen zoals loondispensatie, waarbij werkgevers een tegemoetkoming in de loonkosten kunnen krijgen als iemand minder kan werken door een beperking. ‘Dat haalt veel spanning uit het proces,’ zegt Saskia. Juist daarom wil ze werkgevers aanmoedigen om verder te kijken dan de risico’s. ‘Bovendien kan iedereen uitvallen. Ook medewerkers zonder ziektegeschiedenis.’
‘Mensen worden soms te snel in een hokje geplaatst, terwijl ze vaak meer kunnen dan je denkt'
Praktische oplossingen die ruimte geven
Binnen haar organisatie kijkt Saskia steeds wat voor een medewerker haalbaar is. Geen grote ingrepen, maar praktische aanpassingen die in het dagelijks werk vaak verrassend goed uitpakken. Soms helpt het om de werkdag iets korter te maken of om op andere tijden te beginnen. De ene collega heeft baat bij extra rustmomenten, de ander bij lichtere taken. En in sommige situaties werkt tijdelijk minder uren werken beter om iemand stabiel te laten meedraaien.
‘Met een paar praktische aanpassingen kom je vaak al een heel eind’, zegt Saskia. ‘Het gaat er vooral om dat je samen zoekt naar wat werkt.’ Volgens haar vergroot deze aanpak de betrokkenheid en voelen medewerkers zich gezien en serieus genomen.
Een open blik en een eerlijk gesprek
Saskia gelooft niet in één standaardaanpak. Ieder mens en ieder ziektebeeld is anders. Wat volgens haar wél altijd helpt, is een open blik en een eerlijk gesprek. ‘Als iemand graag wil werken, kijk dan samen hoe dat kan. Je hoeft het niet allemaal zelf uit te zoeken. Je kan hr betrekken of UWV om advies vragen.’
Ze ziet in haar eigen organisatie hoe waardevol medewerkers kunnen blijven wanneer hun werk aansluit bij hun belastbaarheid. ‘Je moet iemand niet afschrijven omdat hij langdurig ziek is,’ zegt Saskia. ‘Het gaat erom hoe je samen kijkt naar wat wél kan. Daar begint het.’
Een langdurig zieke medewerker in dienst?
Raadpleeg voor de laatste informatie rondom wet- en regelgeving altijd www.uwv.nl