Lerarentekort: zij-instromers zijn het antwoord
De onderwijssector heeft het moeilijk. Daarom gaat Ivor Bergsma, rector van het Coenecoop College in Waddinxveen, op een creatieve manier om met uitdagingen zoals het lerarentekort. Op zijn school is ruimte voor ontwikkeling, diversiteit en nieuwsgierigheid. Dat geldt voor leerlingen én voor werknemers. ‘Als we die waarden aan de kinderen leren, vind ik dat je dat ook in je personeelsbeleid moet laten zien.’
Toen Ivor vier jaar geleden rector werd van het Coenecoop College, verkeerde de school door een combinatie van factoren in zwaar weer. Inmiddels staan ze er beter voor, maar door het lerarentekort blijkt het aantrekken van leerkrachten een uitdaging. Toch heeft de krapte op de arbeidsmarkt juist geholpen bij het verbeteren van de school, vertelt Ivor. ‘Als je zorgen hebt over of je de roosters rond krijgt en niet meer de luxe hebt om te kiezen uit talloze bekwame en bevoegde sollicitanten zoals jaren geleden, dan moet je openstaan voor anderen. Daardoor heb ik wel zij-instromers gevonden met enorm veel ambitie, die andere levens- en werkervaring hebben en daardoor soms iets extra’s brengen ten opzichte van sollicitanten die naadloos op de vacature passen. Als je mensen ruimte en begeleiding geeft, zitten er parels bij.
Nieuwe stimulans door zij-instromers
‘Zij-instromers nemen levens- of werkervaring mee waar wij als school ons voordeel mee doen. Ze zijn kritisch over processen waarvan wij denken ‘zo doen we dat al jaren’. Dat schudt je wakker. Of je herkent weer de leuke dingen in het onderwijs die je na twintig jaar zelf niet meer ziet. Soms gaat zo’n traject natuurlijk niet zoals gehoopt en redt iemand het niet voor de klas. Maar dat gebeurt soms ook met iemand die wel bevoegd is. Het onderwijs is wat dat betreft een harde leerschool.’
Benieuwd hoe andere bedrijven personeelstekorten aanpakken met zij-instromers?
Voorbeeldfunctie met personeelsbeleid
Met zijn personeelsbeleid hoopt Ivor een voorbeeld te zijn voor leerlingen. ‘In een brede school, met niveaus van vmbo tot en met gymnasium, is het belangrijk dat je verschillen overbrugt. Onze kernwaarden zijn dan ook diversiteit en nieuwsgierigheid. En als je leerlingen vraagt dat te leren, dan mogen we dat ook van onszelf vragen. Dat laat ik ook in ons personeelsbeleid zien. Een selecte, gelijke groep docenten die op een directieve manier sturing geeft, draagt daar niet aan bij, al doe je het nog zo goed.’
Openstaan voor onverwachte successen
‘Ook vóór de krapte op de arbeidsmarkt vond ik het al interessant om ook te kijken naar onervaren en onbevoegde mensen. De persoonlijkheid, interesses en vaardigheden van degene die voor de klas staat maken het verschil. De rest kun je leren.’ Ivor laat zien dat ze als school openstaan voor onverwachte successen. ‘Tijdens onze zoektocht naar afdelingsassistenten werd Mamadou Seck aan ons voorgesteld door het werkgeversservicepunt, een samenwerkingsverband tussen onder andere UWV en onderwijsinstellingen. Hij kreeg de baan. Hij is Franstalig en in Senegal al opgeleid tot leerkracht. Toen de vacature voor leraar Frans openstond, droeg een groepje leerlingen hem aan bij de afdelingsleider. Zijn bevoegdheid telt hier helaas niet, maar we willen dat proces wel met hem ingaan. Nu start hij het eerste jaar zonder bevoegdheid. Als dat goed gaat, doet hij daarna op kosten van de school de lerarenopleiding Frans.’
‘Oplossingen kunnen snel voorhanden zijn als je buiten de gebaande paden durft te denken’
Door lerarentekort buiten de gebaande paden leren denken
‘Ik heb geleerd dat je afscheid moet durven nemen van dingen die lang werkten, maar nu niet meer. Ik maak nog steeds vierjarenplannen omdat het moet, maar ik weet niet hoe het er volgend jaar uitziet. Ontwikkelingen gaan steeds sneller. Dat vraagt aanpassingsvermogen. Maar oplossingen kunnen ook snel voorhanden zijn als je buiten de gebaande paden durft te denken en handelen. De gemiddelde leerkracht is best een gewoontediertje. Dat is nu gewoon niet meer genoeg. Gelukkig is dat ook ergens goed voor. We worden gedwongen om creatiever te zijn en die ondernemersgeest aan te zwengelen. En dat kunnen we als sector best gebruiken.’
Heb je personeelstekort en sta je ook open voor zij-instromers?
Raadpleeg voor de laatste informatie rondom wet- en regelgeving altijd www.uwv.nl