Er moeten meer initiatieven komen om het ouderschapsverlof toegankelijker te maken, óók voor werkgevers. Dat vindt professor dr. Carolina de Weerth, die als ontwikkelingspsychologe voorstander is van een jaar ouderschapsverlof. ‘Het is belangrijk dat werknemers er langer tussenuit kunnen bij de geboorte van een baby. Maar werkgevers moeten die ruimte wel kúnnen geven.’
Het klinkt als een open deur, maar het is wel belangrijk om nog eens te onderstrepen, vindt professor Carolina de Weerth (Radboudumc): jonge ouders die langer met verlof zijn, hebben meer tijd om te wennen aan de baby én aan zichzelf. ‘Je moet echt even investeren in goede zorg voor je kind. Vergeet niet dat de geboorte van een baby een aanslag is op je leven: slechte nachten, een totaal andere balans, zowel voor jezelf als in je relatie, enzovoorts. Je hebt tijd nodig om het wiel uit te vinden.’
De Weerth vindt de nieuwe Wet betaald ouderschapsverlof, waarbij beide ouders 9 weken betaald verlof kunnen opnemen, een eerste stap in de goede richting voor vaders en moeders. ‘Het is heel goed dat er meer ruimte komt in Nederland, maar 9 weken is wat mij betreft nog steeds onvoldoende. Ik vind dat we meer naar Canada en Zweden moeten kijken, waar ouders een jaar de tijd krijgen.’
Waarom is het zo belangrijk dat ouders langer verlof krijgen na de geboorte?
‘Het is belangrijk voor de rust. Over het algemeen geldt dat mensen die na de geboorte van een kind snel terugkeren op werk, meer stress ervaren. Wat ik zei: je bent al moe en krijgt er dan extra taken bij op je werk. Vanuit het perspectief van de moeder heb ik een simpel voorbeeld: borstvoeding. Uit allerlei onderzoeken komt naar voren dat borstvoeding beter is voor het kind dan flesvoeding, maar óók voor de moeder zelf. Borstvoeding geven verlaagt de kans op borstkanker en eierstokkanker. Vrouwen die op kantoor zitten, kunnen niet op aanvraag melk geven. Dat is niet goed voor de productie van borstvoeding. Vanuit ontwikkelingsperspectief van de baby wordt geadviseerd om 6 maanden volledig borstvoeding te geven. Maar dat halen we bij lange na niet in Nederland. Vrouwen die stoppen met borstvoeding geven, noemen vaak als belangrijkste reden: dat ze weer zijn gaan werken.’
Is het ook beter voor het kind als (een van de) ouders langer thuisblijven?
‘Ja, zeker. Naast het voorbeeld van borstvoeding zijn er ook genoeg studies gedaan over de waarde van individuele aandacht voor kinderen. Uitzonderingen daargelaten weet de gemiddelde ouder hoe hij of zij goede zorg kan bieden aan een baby. UNICEF concludeerde al in 2008 dat een kind een betere cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling doormaakt als ouders een jaar lang volledig kunnen zorgen. In Nederland sturen we kinderen snel naar de crèche, maar daar krijgen ze natuurlijk veel minder individuele aandacht. Ik pleit voor zoveel mogelijk ‘eigen’ zorg in het eerste jaar, in het belang van het kind.’
Welke taak zie je hierin voor de werkgever?
‘Begrijp me niet verkeerd: er zijn ook jonge ouders die juist wél snel willen werken. Maar ik vind dat een werkgever áltijd de ruimte moet geven aan mensen die kinderen krijgen. Je krijgt er uiteindelijk ook uitgeruste werknemers voor terug. En dat is onderaan de streep weer beter voor de maatschappij: het leidt tot minder ziekte en uitval. Dat is uiteindelijk beter voor de maatschappij.’
De andere kant is dat werkgevers voor problemen komen te staan, als hun medewerkers er langer uit gaan.
‘Ja, logisch dat sommige werkgevers er niet om staan te springen. Daarom moeten er vanuit de overheid ook initiatieven komen om het ouderschapsverlof te stimuleren, óók voor de werkgever. Compenseer werkgevers. Denk erover na hoe we die gaten moeten opvullen, bijvoorbeeld door werkervaringsplekken van 4 tot 6 maanden aan te bieden aan pas-afgestudeerden. Als je daar een structurele en passende oplossing voor bedenkt, zullen werkgevers er op de lange termijn ook minder moeite mee hebben.’
Raadpleeg voor de laatste informatie rondom wet- en regelgeving altijd www.uwv.nl
