Banen van de toekomst: arbeidssocioloog Patrick van Beukering deelt tips

Portret van Patrick van Beukering
Beeldredaktie / Jean-Pierre Jans

Automatisering. Het is een term die je steeds vaker hoort op de werkvloer. In een tijdperk waarin computers, robots en algoritmes steeds meer taken overnemen, kun jij je afvragen: hoe blijven wij als mensen relevant? Arbeids- en organisatiesocioloog Patrick van Beukering deelt zijn visie op de toekomst van banen. Welke taken laten we over aan machines en wat vooral níet? En hoe bereid jij je voor op deze snel veranderende arbeidsmarkt?

Patrick in het kort

  • Naam: Patrick van Beukering
  • Functie: Arbeids- en organisatiesocioloog
  • Auteur van het boek 'Goud op de Werkvloer' en oprichter van het platform Verdwijn- en Verschijnbanen

Digitalisering, robotisering en artificial intelligence (AI) veranderen de banenmarkt snel. ‘AI heeft een enorme impact op bijna elke baan,’ vertelt Patrick. ‘Het gaat om allerlei functies: van hoog tot laag. Analisten, onderwijzers, parkeerwachters: allemaal zien ze veranderingen in hun werk door technologie. Vroeger liep een parkeerwachter rond om boetes uit te delen, nu doet een scanauto dat werk. In de toekomst is er misschien helemaal geen mens meer voor nodig. Maar parkeerwachters kunnen zichzelf ontwikkelen naar functies zoals privacy-officer of handhaver. Zo blijven ze met een korte omscholing relevant in hun werkveld.’

Digitalisering betekent niet alleen dat banen verdwijnen, maar ook dat er nieuwe kansen ontstaan. Patrick: ‘In Zwitserland en Oostenrijk vervoeren drones al bloed en medicijnen. Nederland zal volgen. Hierdoor hebben minder traditionele koeriers nodig, maar ontstaat er juist vraag naar dronepiloten en technici die drones bouwen, onderhouden en besturen. Zulke functies vragen om probleemoplossend denken en aanpassingsvermogen – kwaliteiten die machines niet zomaar overnemen.

Patrick in het kort

  • Naam: Patrick van Beukering
  • Functie: Arbeids- en organisatiesocioloog
  • Auteur van het boek 'Goud op de Werkvloer' en oprichter van het platform Verdwijn- en Verschijnbanen

Menselijke inzet onmisbaar

In beroepen waar menselijk contact centraal staat, zoals in de zorg, is persoonlijke aandacht en fysiek contact heel belangrijk. Dit is iets wat technologie niet kan vervangen. Deze sector is dan ook een duidelijk voorbeeld van een werkveld waar menselijke inzet onmisbaar blijft.

Computers hebben moeite met creatief te zijn, gevoelens te snappen en ingewikkelde problemen op te lossen. Daarom zijn deze kwaliteiten bij werknemers extra waardevol. Ook kennis van technologie en duidelijke communicatie zijn belangrijk.

Zo blijf je relevant

Om relevant te blijven in de arbeidsmarkt van de toekomst, deelt Patrick waardevolle tips. 'Versterk je talenten en groei mee met de veranderingen,' benadrukt hij. 'Ontwikkel je passies binnen je werk. Verdiep je in nieuwe technologieën of neem taken aan die aansluiten bij je sterke punten. Stel, je werkt in de administratie: geautomatiseerde taken bieden kansen om je te verdiepen in data-analyse of procesoptimalisatie. Vaak denken mensen aan lange schoolse trajecten, maar het gaat vaak om omscholingen van zo'n zes maanden – kort en goed te doen dus.’
 

Wees klaar voor veranderingen

Flexibel zijn in je werk is belangrijk. ‘Zorg dat je klaar bent voor veranderingen en zoek zelf naar mogelijkheden om meer te leren. Blijf niet altijd hetzelfde doen, maar durf nieuwe stappen te zetten.’ Patrick: ‘Durf jezelf in de spreekwoordelijke spiegel aan te kijken en te zeggen wat je kunt, maar ook wat je nog wil leren. Dat helpt je om beter te worden in je werk, om nieuwe kansen te vinden en om anderen te laten zien dat je openstaat voor mogelijkheden. ‘Leerwerktrajecten zijn een goede manier om snel een nieuw beroep te leren waar veel vraag naar is. Met deze verkorte opleiding leer je in een paar maanden belangrijke nieuwe vaardigheden.’
 

Gebruik technologie en netwerken

Om klaar te zijn voor de toekomst, moet je weten wat er gaat veranderen in jouw werk en de sector waarin je werkt. Patrick benadrukt: ‘Volg de trends en ontwikkelingen in jouw vakgebied via vakgerelateerde nieuwsbronnen. Praat met collega's, vakgenoten en mensen in je professionele netwerk over veranderingen die zij zien. Pas nieuwe technologieën, zoals AI, toe om te snappen hoe werk verandert en welke nieuwe banen er komen. Vraag je af of je nog meer kunt leren in je huidige baan. Mis je kansen? Misschien moet je dan naar een ander soort werk kijken.’

Menselijke inzet onmisbaar

In beroepen waar menselijk contact centraal staat, zoals in de zorg, is persoonlijke aandacht en fysiek contact heel belangrijk. Dit is iets wat technologie niet kan vervangen. Deze sector is dan ook een duidelijk voorbeeld van een werkveld waar menselijke inzet onmisbaar blijft.

Computers hebben moeite met creatief te zijn, gevoelens te snappen en ingewikkelde problemen op te lossen. Daarom zijn deze kwaliteiten bij werknemers extra waardevol. Ook kennis van technologie en duidelijke communicatie zijn belangrijk.

Tips van arbeids- en organisatiesocioloog Patrick
 

  1. Blijf nieuwsgierig: ‘Blijf geïnteresseerd in je eigen groei en de ontwikkeling van je werk. Vraag anderen wat zij vinden en praat over wat je goed kunt. Zo groei je in je werk.
     
  2. Denk na over de toekomst: ‘Kijk om je heen. Wat verandert er in jouw werk? Denk nu al na over hoe je met die veranderingen kunt meegaan. Zo ben je er al klaar voor.
     
  3. Leer door te doen: ‘Zie je veranderingen in je werk? Kom in actie! Volg een leerwerktraject om – indien nodig – snel over te stappen naar een kansrijk vakgebied.’
     
  4. Onderzoek je kansen: ‘Gebruik programma's zoals ChatGPT om te ontdekken welke vaardigheden straks nodig zijn. Zo weet je wat je kunt leren om up-to-date te blijven.’

Tips van arbeids- en organisatiesocioloog Patrick
 

  1. Blijf nieuwsgierig: ‘Blijf geïnteresseerd in je eigen groei en de ontwikkeling van je werk. Vraag anderen wat zij vinden en praat over wat je goed kunt. Zo groei je in je werk.
     
  2. Denk na over de toekomst: ‘Kijk om je heen. Wat verandert er in jouw werk? Denk nu al na over hoe je met die veranderingen kunt meegaan. Zo ben je er al klaar voor.
     
  3. Leer door te doen: ‘Zie je veranderingen in je werk? Kom in actie! Volg een leerwerktraject om – indien nodig – snel over te stappen naar een kansrijk vakgebied.’
     
  4. Onderzoek je kansen: ‘Gebruik programma's zoals ChatGPT om te ontdekken welke vaardigheden straks nodig zijn. Zo weet je wat je kunt leren om up-to-date te blijven.’
Let op: de informatie op deze pagina kan verouderd zijn.
Raadpleeg voor de laatste informatie rondom wet- en regelgeving altijd www.uwv.nl