De kunst van een goede ontslagaanvraag
Een werkgever kan om allerlei redenen een ontslagaanvraag indienen voor een werknemer, bijvoorbeeld om bedrijfseconomische redenen. Wanneer een werkgever van plan is iemand te ontslaan, dient hij vaak een ‘voorlopige’ ontslagaanvraag in, legt Pascal Minkenberg uit. Hij is districtsmanager van de Arbeidsjuridische Dienstverlening (AJD) van UWV. Daarna gaat de werkgever met de werknemer in gesprek om tot een Vaststellingsovereenkomst (VSO) te komen. Hierin staat de hoogte van de (verplichte) transitievergoeding, de duur van de fictieve opzegtermijn en soms een extra vergoeding. Zijn beide partijen het eens, dan trekt de werkgever de ontslagaanvraag in. Pascal: ‘Zo gaat het in 80 tot 85 procent van de gevallen.’ Nu er dankzij de coronacrisis minder werk is, gaan meer werknemers in verweer tegen de ontslagaanvraag. ‘In hoogconjunctuur denkt een werknemer: ik pak het geld en ik vind snel een andere baan. Dat is nu niet zo. Dus wordt er wat meer getraineerd en gesteggeld over geld.’
Tip 1: let op medezeggenschapstraject
Het komt nu vaker voor dat werkgevers ‘om bedrijfseconomische redenen’ ontslag aanvragen voor meerdere werknemers of zelfs het voltallige personeel. Gaat het om het ontslag van 20 personeelsleden of meer binnen 3 maanden (binnen één werkgebied van de Wet melding collectief ontslag, Wmco), dan geldt dat als collectief ontslag. Een werkgever moet collectief ontslag melden aan UWV en aan de vakbonden die in zijn branche actief zijn. Ook de Ondernemingsraad moet daarin worden betrokken. ‘Wij toetsen dat medezeggenschapstraject heel actief’, benadrukt Pascal. ‘Het gaat erom dat de werkgever vertegenwoordigers van het personeel over het ontslag heeft geraadpleegd; fysiek of online. En dat ook kan aantonen.’ Toetsing van het medezeggenschapstraject gebeurt overigens ook wanneer een werkgever minder dan 20 mensen wil ontslaan, en wanneer dit een kwart of meer van zijn totale personeelsbestand is. Gesprekspartner kan dan bijvoorbeeld ook een personeelsvertegenwoordiging zijn.
Tip 2: geef onderbouwing van 'bedrijfseconomische redenen'
Werkgevers moeten hun ontslagaanvraag goed onderbouwen, met name de ‘bedrijfseconomische redenen’, adviseert Pascal. ‘Het is niet voldoende om te verwijzen naar corona als oorzaak. Je moet kunnen aantonen dat het structureel slecht gaat met je bedrijf; niet alleen nu, maar ook over zes maanden. Er zijn restaurants en detailhandelaren die aan het begin van de crisis dachten dat ze het niet zouden redden en nu weer op volle sterkte draaien. Voor onder meer de toeristen- of congresindustrie, catering of Schiphol-gerelateerde bedrijven is die onderbouwing vaak niet zo moeilijk te geven. Als je kunt laten zien dat al je boekingen tot en met het volgend kwartaal zijn gecanceld bijvoorbeeld, is dat voldoende.’
Tip 3: houd rekening met gevolgen NOW voor ontslagaanvraag
Waar UWV bij de beoordeling van de ontslagaanvraag ook naar kijkt, is of een werkgever een beroep heeft gedaan op de NOW (Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid). In de eerste tranche van de NOW moest een werkgever, wanneer hij ondanks de tegemoetkoming in loonkosten een werknemer ontsloeg, 150% van het salaris van die werknemer terugbetalen aan UWV. Bij NOW 2.0 is deze maatregel teruggebracht naar 100% van het voor de werknemer ontvangen salaris. Geadviseerd wordt om de simulatietool van de NOW 2.0 te gebruiken. Deze simulatietool geeft u een indicatie van de hoogte van het voorschot en of u na definitieve berekening een bedrag moet terugbetalen (of juist van UWV ontvangt).
Tip 4: laat ontslag in verhouding tot omzetverlies staan
Laatste advies van Pascal gaat over proportionaliteit. ‘Je ontslagaanvraag moet in verhouding staan tot het structurele omzetverlies dat je verwacht. Dus niet: 80 procent van je personeel ontslaan als je 30 procent omzetverlies verwacht. Althans, niet zonder een goede onderbouwing. Zorg voor cijfers, bewijzen. Daar letten we echt goed op.’
Meer lezen over de regels rondom ontslag, en hoe UWV daarbij kan helpen?
Op uwv.nl vind je altijd de laatste informatie over wet- en regelgeving. Bijvoorbeeld alles over alle vormen van ontslag.
Raadpleeg voor de laatste informatie rondom wet- en regelgeving altijd www.uwv.nl