Ziek zonder inkomen? Vanuit de Ziektewet is veel mogelijk
Wat als je ziek wordt en je eigen beroep niet meer kunt uitoefenen? In de Ziektewet is geregeld dat zieke werknemers die geen loon krijgen, toch een inkomen hebben. Bijvoorbeeld als je oproep- of invalkracht bent, een werkloosheidsuitkering (WW) krijgt of als je contract afloopt tijdens ziekte. Re-integratiebegeleiders Maike Saaltink (links op de foto) en Marije Vos (rechts op de foto) bij UWV helpen je om weer terug te keren naar werk als het weer beter gaat. Samen met andere collega's zijn ze de spin in het web tussen cliënten, verzekeringsartsen en re-integratiebureaus. Maike en Marije vertellen hoe zo’n re-integratietraject eruitziet.
Je bent ziek, en dan?
‘In principe heeft iedereen die verzekerd is, recht op een Ziektewet-uitkering’, begint Marije. ‘Ook zonder (vaste) werkgever. Bijvoorbeeld als je een uitzendovereenkomst hebt of een tijdelijk contract dat tijdens je ziekte eindigt.’ Maike: ‘In de eerste 13 weken na je ziekmelding kom je nog niet bij ons terecht. Veel mensen gaan binnen die tijd weer aan het werk of terug de WW in, als ze bijvoorbeeld een gebroken been hadden of korte tijd ziek waren. Pas als je na 13 weken nog niet beter bent, komt de re-integratiebegeleider in beeld. Bijvoorbeeld als je chronische of psychische klachten hebt. Hier begint de oriëntatie op re-integratie, vaak met ander werk. Daar helpen wij bij.’
Meer informatie of ziekmelden?
Re-integratietrajecten
Als iemand na 13 weken ziek zijn bij UWV terechtkomt, wordt er afhankelijk van de situatie een traject gestart. Marije: ‘Ons werk is altijd maatwerk. De 3 trajecten die we het meest inzetten zijn een modulair traject, een Werkfit-traject en een Naar werk-traject.’ Maike legt de verschillen uit: ‘Een modulair traject is nog niet gericht op werk, maar op deelname aan de maatschappij. Het hebben van een dagelijks ritme, een sociaal leven of überhaupt de deur uit gaan. Het maximaal haalbare is in dit geval vrijwilligerswerk of een dagbesteding, gericht op het versterken van zelfvertrouwen. Een Werkfit-traject is wel gericht op de arbeidsmarkt. Je hoeft niet direct aan het werk, maar gaat wel belastbaarheid opbouwen. Het doel is dat je aan het einde van het traject klaar bent om te solliciteren. Werkfit, dus. Ben je al werkfit, maar heb je bijvoorbeeld moeite met solliciteren? Dan helpen we je daarmee in een Naar werk-traject.’ Afhankelijk van de situatie kan iemand ook verschillende trajecten achter elkaar doorlopen, bijvoorbeeld een Werkfit-traject en daarna een Naar werk-traject.
Omscholingstrajecten
‘Vaak kan iemand niet re-integreren in dezelfde functie’, vertelt Maike. ‘Stel dat iemand schoenmaker was, maar door een gewrichtsaandoening pijn krijgt in zijn handen. Dan kunnen wij helpen met oriënteren op ander werk. Wat kan je nog wel? Wat vind je leuk? En hoe kom je daar? Als er een opleiding nodig is, denkt UWV mee over de mogelijkheden en voorwaarden. De arbeidsdeskundige kijkt eerst of het beroep dat iemand wil uitoefenen wel past bij zijn of haar belastbaarheid. Daarnaast kijken we of het beroep kansrijk is op de arbeidsmarkt. Bijvoorbeeld in de zorg of ICT. Tot slot is het belangrijk dat iemand een goede motivatie heeft.’
‘Werken kan bijdragen aan zingeving. Wij hopen dat iedereen uiteindelijk een fijne en duurzame plek op de arbeidsmarkt heeft'.
De rol van de re-integratiebegeleider
UWV werkt samen met re-integratiebureaus met eigen specialismen: van assertiviteitstrainingen waarin je leert voor jezelf op te komen tot paardencoaching om trauma te verwerken. Marije: ‘Wij hebben contact met de cliënt om een zo goed mogelijk beeld te vormen van wat bij de persoon past. Op basis daarvan gaan we op zoek naar een passend bureau. Maar ook als het traject eenmaal loopt, is contact onderhouden belangrijk.’ Maike vult aan: ‘Wij bewaken de ziekmelding, volgen wat er nodig is en zorgen dat die actie ondernomen wordt. We kijken altijd samen welke manier van begeleiding het beste bij de situatie past. Er zijn ook mensen die (nog) niet hoeven te re-integreren, maar zelf contact opnemen omdat ze het graag willen. Ook dan gaan we in gesprek en kijken we wat we kunnen doen.’
‘We zijn er om je te helpen en denken met je mee’
‘Je mag altijd contact opnemen als je vragen hebt, vertelt Marije : ‘We zijn er om te helpen en denken met je mee, in welke situatie dan ook.’ Maike: ‘Laatst had ik een gesprek met een jonge vrouw van 27 jaar, helemaal in tranen. Ze had psychische klachten, ging intensieve behandelingen tegemoet en maakte zich zorgen om haar toekomst. Ik vertelde haar: ‘Het is goed dat je er bent. Focus eerst op je behandeling, als het straks beter gaat is er veel mogelijk’. Ze was heel blij om dat te horen. Werken kan toch bijdragen aan zingeving. Wij hopen dat iedereen uiteindelijk een fijne en duurzame plek op de arbeidsmarkt heeft, met een mooi toekomstperspectief.’
UWV kent al veel bijzondere verhalen van re-integratietrajecten vanuit de Ziektewet. Bijvoorbeeld het verhaal van Paul, die zich na een burn-out liet omscholen tot kok.
Raadpleeg voor de laatste informatie rondom wet- en regelgeving altijd www.uwv.nl