Werken met een beperking: ‘Zet jezelf op nummer 1’

Nadya is meester in de rechten. In haar laatste studiejaar startte ze bij een advocatenkantoor. ‘Ik was enorm gedreven en deed of er niks met mij aan de hand was.’ Nadya heeft een bipolaire, oftewel een manisch-depressieve stoornis. Zelf noemt ze het vaak een emotionele achtbaan: ‘De ene keer sta ik met mijn handen in de lucht te genieten van de rit, terwijl ik het andere moment vol angst de stang van mijn stoel vasthoud.’ De diagnose kreeg ze nadat ze in 2009 in Melbourne in een psychose raakte. Waarna ze vervolgens op de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis en later in een gesloten jeugdinrichting belandde.

‘Na de psychose zou ik nooit mijn studie meer kunnen afronden … Kijk waar ik nu sta.’

Begeleiding naar werk

Het duurde lang voordat ze haar stoornis erkende. Toen ze in 2015 bijna weer in een psychose raakte, ging het roer om. Met therapie, begeleiding en medicatie pakte ze de draad weer op. ‘Toen ik vanwege mijn gezondheid niet kon werken, deed ik vrijwilligerswerk bij Vluchtelingenwerk. En ik ging op aanraden van een vriendin naar een masterclass van Stichting Studeren & Werken op Maat (SWOM). SWOM, een samenwerkingspartner van UWV, begeleidt hoogopgeleide jongeren met een arbeidsbeperking naar een eerste baan, traineeship of stage. De stichting werkt met een team van ervaren psychologen, pedagogen, sociologen en ervaringsdeskundigen. Samen brengen zij je competenties en zaken als zelfinzicht, IQ, werkstijl en interesses in kaart. Vanuit hier start de persoonlijke begeleiding met trainingen op maat.’ Zo’n 200 jonge talenten worden jaarlijks succesvol begeleid naar een reguliere, betaalde baan.

Kans grijpen

Een jobcoach hielp Nadya met het opstellen van een persoonlijk profiel. ‘Daarin staan je opleidingsniveau en ervaring, maar ook mogelijke belemmeringen in het werk, het aantal beschikbare uren en benodigde hulpmiddelen of voorzieningen.’ De eerste kans op een baan greep ze met beide handen aan: een functie op mbo-niveau als juridisch ondersteuner bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Na een jaar durfde ze voor een hogere functie te gaan. Nu is ze verweerschrijver en heeft ze een contract voor onbepaalde tijd gekregen. 

Sterke ontwikkeling

‘Mijn werkgever is flexibel en begripvol. Ik heb een rustige werkomgeving en inspraak in het aantal werkuren. Ik ben begonnen met 18 uur en werk nu 24 uur per week.’ SWOM blijft, ook nu ze een baan heeft, nauw betrokken. ‘Dit helpt mij om mijzelf verder te ontwikkelen en stabiel te kunnen blijven functioneren in mijn werk.’ Elke 2 weken heeft ze een gesprek met haar jobcoach, die ook maandelijks aanschuift bij het overleg met haar leidinggevende. Jobcoach Janneke van Tilborg heeft haar een sterke ontwikkeling zien doormaken. ‘Ze heeft meer zelfvertrouwen, is meer in balans en heeft zich ook professioneel verder ontwikkeld. Haar werkgever is zeer blij met haar functioneren en vindt Nadya een aanwinst voor de organisatie.’

Schaamte voorbij

Bij de IND heeft ze veel geleerd. Maar het belangrijkste is dat ze nu haar psychische kwetsbaarheid heeft geaccepteerd. Ze is de schaamte voorbij. In een interview deelde ze haar verhaal zelfs met de hele organisatie. Ook schreef ze samen met jobcoach Janneke een signaleringsplan, zodat haar directe collega’s weten welke hulp zij kunnen bieden als het mis dreigt te gaan. Signalen die aangeven dat het niet goed gaat, zijn bijvoorbeeld extreem druk, boos, somber of vrolijk zijn. 

Nieuwe dingen

‘Ik heb mijn energie beter onder controle en dat geeft ruimte voor nieuwe dingen. Ik help als ‘ambassadeur levend verlies’ in de organisatie met het creëren van openheid over leven met een chronische ziekte of beperking. Maar ook over het verliezen van een dierbare of een ouder met dementie. En ik ben als secretaris van het jongerenbestuur van SWOM betrokken bij de organisatie van netwerkbijeenkomsten.’

Nummer 1

Nadya werkt ook aan een zelfhulpboek over het omgaan met een beperking. Enkele tips? ‘Sport, mediteer, eet gezond en zorg voor goede nachtrust. Ga voor passende therapie en zo nodig medicatie. Studeer je nog? Neem nu al contact op met SWOM, zodat je na je studie sneller een passende baan vindt. Het allerbelangrijkste? Zet jezelf op nummer 1. De artsen zeiden na mijn psychose dat de kans klein was dat ik mijn opleiding kon afmaken, omdat mijn hersenen door de psychose beschadigd waren. Kijk waar ik nu sta.’

Schrijf je ook in bij Stichting Studeren & Werken op Maat

Inschrijven bij SWOM

Heb jij een afgeronde hbo- of wo-opleiding en een arbeidsbeperking? Zoek je een uitdagende baan op jouw niveau? Schrijf je gratis in bij Stichting Studeren & Werken Op Maat of neem contact op met de Informatiedesk: 06-83552590.

Samenwerking met UWV

Marjolijn Berend, landelijk adviseur Werkgeversdiensten bij UWV, vertelt over de samenwerking tussen UWV en SWOM: 'Wij werken al ruim 5 jaar samen met Stichting Studeren & Werken op Maat. Vanuit deze succesvolle samenwerking zijn sinds 2014 ieder jaar tientallen Wajongers gestart in hun eerste echte baan bij de Rijksoverheid, onderwijs, lokale overheid of semiverheid. Wil je meer weten over deze samenwerking? Mail dan naar marjolijn.berend@uwv.nl.'