Leven met een uitkering: zo voorkom je schulden

1. Maak een financieel overzicht

Peter: ‘Weet jij hoeveel geld je elke maand betaalt aan huur, boodschappen, verzekeringen en abonnementen? En wat je onder aan de streep overhoudt? Maak eens een financieel overzicht. Zo’n overzicht geeft duidelijkheid en voorkomt dat je meer geld uitgeeft dan je te besteden hebt. Tel ook eens bij elkaar op hoeveel kleine bedragen je per maand pint. Uitgaven zoals een kop koffie bij een tankstation kunnen maandelijks oplopen tot een groot bedrag. Vergeet bij het maken van een begroting niet dat je ook jaarlijkse lasten hebt, zoals de gemeentebelasting, energiekosten en het eigen risico van je zorgverzekering. Het is verstandig daar elke maand alvast een bedrag voor te reserveren, zodat je op een later moment niet in de problemen komt.’

2. Gebruik drie bankrekeningen

‘Maak gebruik van drie verschillende bankrekeningen: een betaalrekening, een rekening waarvan de vaste lasten worden afgeschreven en een om te sparen. Elke maand maak je geld voor boodschappen en leuke dingen over naar de betaalrekening. Van de rekening voor de vaste lasten, zoals huur en zorgverzekering, kun je niet pinnen. Zo kom je niet in de verleiding geld uit te geven dat je nodig hebt om vaste lasten te betalen.’

3. Probeer te sparen

‘Het is extra lastig om te sparen als je niet veel geld te besteden hebt. Mijn tip: probeer het toch, ook al is het maar een klein bedrag per maand. Iedereen heeft weleens kosten waar je niet op zit te wachten: een wasmachine die kapotgaat of extra zorgkosten. Het is fijn als je zo’n tegenvaller kunt opvangen. Maar ook om bijvoorbeeld iets voor jezelf te kopen of iets leuks te doen met je kinderen.’

4. Plan grote uitgaven

‘Veel bedrijven hebben elk jaar aanbiedingen in dezelfde periode. In mei bijvoorbeeld, wanneer veel Nederlanders vakantiegeld ontvangen. Plan grotere uitgaven, zoals de aanschaf van huishoudelijke apparaten of nieuwe kleding, op die momenten.’

• Een nieuwe stofzuiger koop je in april, een nieuwe bril in januari. Op de koopjeskalender zie je precies wanneer je je slag moet slaan.
• In november is er Black Friday, waar ook steeds meer bedrijven aan meedoen. Bekijk op blackfridaynederland.nl waar je de beste aanbiedingen vindt.

5. Geen acceptgiro's wel automatische afschrijvingen

‘Gebruik geen acceptgiro’s of ‘achteraf betalen’. De verleiding is dan groot om eerst nieuwe schoenen te kopen en een belangrijke rekening pas te betalen op het moment dat je uitkering wordt overgemaakt. Maar zodra je dat geld hebt ontvangen, zijn er vaak alweer andere kosten bijgekomen. Zo blijf je betalingen voor je uitschuiven en leg je extra druk op jezelf. Laat rekeningen automatisch afschrijven, dan hoef je er niet meer over na te denken.’

6. Vraag toeslagen aan

‘Met een uitkering heb je misschien recht op toeslagen via de Belastingdienst, zoals huurtoeslag, zorgtoeslag of een toeslag van UWV. Vraag deze toeslagen zo snel mogelijk aan, want het kan ruimte geven binnen je maandelijkse budget. Let wel op: als je inkomen wijzigt, kan het zijn dat je minder toeslag krijgt. Geef wijzigingen direct door. Hiermee voorkom je dat je achteraf geld moet terugbetalen.’

7. Maak je post altijd open

‘Maak post altijd open, hoe vervelend de inhoud ook kan zijn. In brieven staat vaak belangrijke informatie die je niet mag missen. Het kan gaan om een rekening of een verzoek om contact op te nemen. Loop er niet voor weg. Mijn ervaring is dat als je contact opneemt, instanties met je willen meedenken.’

8. Wees niet bang om hulp te vragen

‘Kom je er zelf niet uit? Zoek hulp en praat er met iemand over. Het kan lastig zijn je weg te vinden in het oerwoud van toeslagen, regelingen en subsidies. Dat is niet erg! Vraag eens bij jouw gemeente welke (gratis) hulp er wordt geboden om je financiën op orde te krijgen.’

• Hulp nodig bij het maken van een begroting? Op de website van Nibud vind je extra tips en een Excel-document waar je jouw gegevens in kunt vullen.
• Heb je schulden en wil je daarvan af? Op uwv.nl lees je hoe je dat kunt aanpakken.
• Op Zelfjeschuldenregelen staat een invultool waarmee je een realistisch aflosplan maakt voor je schulden.
• Op schuldhulpmaatje.nl vind je buddy’s die zonder te oordelen met je aan de slag gaat om van je schulden af te komen. Op komuitjeschuld.nl vind je eerlijke verhalen van mensen die vertellen hoe zij in én uit de schulden zijn gekomen.