Bij ASML is inclusie de basis voor innovatie

Die ervaring neemt Joost nu mee bij ASML, waar hij een programma ontwikkelt dat zorgt voor inclusieve en toegankelijke werkomstandigheden. ‘We wachten niet tot iemand met een beperking begint met werken. We bereiden ons voor: we weten welke hulpmiddelen er bestaan, hoe we werkplekken kunnen aanpassen en bij wie we hulp kunnen vragen. Daardoor kunnen we snel handelen als er iemand met een ondersteuningsbehoefte start.’

Passende ondersteuning

Bij ASML betekent inclusief werkgeverschap dat iedereen kan werken op een manier die past. Dat varieert van fysieke aanpassingen tot digitale toegankelijkheid en persoonlijke begeleiding. ‘Een collega met een gehoorbeperking gebruikt bijvoorbeeld een set microfoons. Tijdens vergaderingen deelt hij de microfoons uit aan collega’s. Alles wat er gezegd wordt, verschijnt direct als tekst op zijn scherm. Zo kan hij gesprekken volgen en actief meedoen, net als iedereen.’

Binnen het programma werken verschillende teams aan verbeteringen, van een hulpmiddelencatalogus tot trainingen voor leidinggevenden. ‘Het doel is dat iedereen weet welke ondersteuning er is, en dat het normaal is om daarvan gebruik te maken.’

Samen sterk  

ASML werkt samen met UWV bij het regelen van voorzieningen. ‘UWV helpt niet alleen met hulpmiddelen, maar ook met jobcoaching of een werkplekonderzoek,’ vertelt Joost. Arbeidsdeskundigen van UWV kijken breder dan je zelf misschien doet. Ze denken mee over vervoer, begeleiding of de verdeling van werk.’ ‘Veel werkgevers denken dat een aanvraag lang duurt, maar dat valt mee. UWV heeft wettelijk maximaal acht weken om een aanvraag te behandelen, en meestal gaat het een stuk sneller.  

Innovatie begint bij toegankelijkheid

Inclusie is voor ASML niet iets wat ze erbij doen, maar juist een voorwaarde voor innovatie. ‘Wij lossen dagelijks complexe technische vraagstukken op. Daar heb je verschillende denkwijzen voor nodig. Een toegankelijke werkomgeving zorgt dat iedereen zijn talent kan inzetten. Pas dan volgt echte diversiteit.’

Hij ziet dat toegankelijkheid niet alleen nieuwe instroom mogelijk maakt, maar ook ervaren medewerkers bindt. ‘Sommige collega’s ontwikkelen pas later een beperking. Dan willen we dat ze gewoon bij ons kunnen blijven werken. Via onze interne Support Hub kunnen ze eenvoudig zien welke ondersteuning er is en hoe ze die kunnen aanvragen.’ 

‘Een toegankelijke werkomgeving zorgt dat iedereen zijn talent kan inzetten.’ 

Een oproep aan werkgevers

Toch merkt Joost dat veel werkgevers nog aarzelen. ‘Ze vragen zich af of ze wel de juiste begeleiding kunnen bieden, of een werkplek moeten verbouwen, of dat het veel tijd en geld kost om voorzieningen te regelen. Begrijpelijk, maar dat valt in de praktijk enorm mee. Vaak is er geen eigen budget nodig, want UWV vergoedt de meeste voorzieningen.’

In de periode na zijn oogziekte leerde Joost opnieuw studeren en werken met hulpmiddelen die hij via UWV kon aanvragen, zoals vergrotingssoftware, een schermlezer en een brailleleesregel. Daarmee kon hij zijn opleiding afronden én zijn zelfstandigheid terugwinnen. Later gaf hij cursussen aan mensen met een visuele beperking om hen te leren met dezelfde technologie te werken. ‘Die voorzieningen maakten voor mij het verschil tussen buitenspel staan en weer meedoen,’ vertelt hij. ‘Ze gaven me niet alleen praktische mogelijkheden, maar ook weer toekomstperspectief.’

Normaal onderdeel van de organisatie

Zijn belangrijkste advies: bouw eerst aan de basis in plaats van te wachten op een individuele situatie. ‘Zorg ervoor dat processen duidelijk zijn, dat managers weten wat er kan en dat werkplekken toegankelijk zijn. Dan wordt inclusief werken vanzelf een normaal onderdeel van de organisatie.’

Joost sluit af: ‘Er kan veel meer dan je denkt. De technologie is er, de voorzieningen zijn er en de ondersteuning is er. Je hoeft het niet alleen te doen, maar je moet wel zelf de eerste stap zetten.’