Boer Arjen is slechtziend: ‘Ik doe alles, behalve rijden op de tractor’

Van braillemachine naar laptop

Boer Arjen komt op zijn klompen aangelopen. Op deze boerderij groeide hij op en nu runt hij het melkveebedrijf samen met zijn ouders. ‘Als kind ging ik dagelijks op en neer met de taxi naar Zeist om daar speciaal basisonderwijs te volgen voor blinden en slechtzienden’, vertelt Arjen. ‘De overgang naar regulier middelbaar onderwijs was best groot. Eerst waren er 7 leerlingen per klas en werkte ik met een braillemachine en -boeken. Daarna ging ik naar een reguliere klas met 25 leerlingen en een laptop met brailleleesregel. Ik kwam elke dag tijd tekort. Maar mijn motto is: je moet er gewoon aan beginnen en stoppen als het af is.’

Doe wat je leuk vindt

Arjen liet zich nooit tegenhouden door het idee dat je bepaalde dingen niet kunt als je slechtziend bent. ‘Tijdens de middelbare school bleek dat exacte vakken mij goed lagen. Maar de klassieke opvatting is dat je met braille beter alfa-vakken kunt volgen. Wiskunde is lastig vanwege de grafieken en speciale tekens. Gelukkig zagen mijn leraren wél mogelijkheden om die vakken succesvol te geven. Dus die vakken kon ik volgen. Uiteindelijk ging ik naar de Hogere Agrarische School. In die tijd bekeek UWV mijn mogelijkheden voor ondersteuning, zoals een Wajong-uitkering. Best gek, je bent vol met je opleiding bezig om uiteindelijk te gaan werken en dan hoor je dat je bijna volledig arbeidsongeschikt verklaard bent. Maar ach, dat is maar op papier.’ 

Alles aanpakken op de boerderij

En dat Arjen kon werken bleek al snel: er was genoeg te doen op de boerderij van zijn ouders. Inmiddels runnen ze zelfs de boel samen. ‘Mijn dagen zitten vol met melken, koeien uit het land halen en assisteren bij koeien die kalfjes krijgen. De administratie doe ik ook, net zoals de vele controles die je krijgt als je biologisch boer bent. Eigenlijk doe ik alles wat iemand met volledig zicht ook doet, behalve op de tractor rijden en klussen met elektrisch gereedschap. Om al mijn werkzaamheden goed te kunnen uitvoeren, hielp UWV mij met voorzieningen.’

Zoektocht naar toegankelijkheid

Zijn coach bij Buro Obol, een re-integratiebureau voor mensen met een visuele beperking, hielp hem om die voorzieningen aan te vragen. ‘Ik had zelf al veel onderzoek gedaan, dus ik had al een idee van wat ik nodig had. Nu heb ik bijvoorbeeld een aangepast apparaat dat de koeien herkent bij het melken. En natuurlijk mijn brailleleesregel voor alles wat ik op de computer doe. Soms loop ik tegen software aan die toegankelijk moet zijn, maar dit in de praktijk niet is. Of er wordt een update uitgevoerd waardoor ik het programma niet meer kan gebruiken. Daar kan ik dan wel van balen. Hetzelfde geldt voor bankzaken. Als ondernemer moet je ook keuzemogelijkheden hebben qua rente en bankieren. Die keuze heb ik niet, omdat er maar 1 of 2 banken toegankelijk zijn.’

‘Als je denkt dat jij het kunt, laat je dan niet van de wijs brengen’

Je kunt vaak meer dan je denkt

Arjen is van mening dat je vaak meer kan dan je denkt. ‘Laat je niet van de wijs brengen door een paar mensen die daar anders over denken. Vooral als je zelf denkt dat jij het kunt en anderen ook in jou geloven. Zo had ik ooit een leraar op het speciaal basisonderwijs. Bij een sportles spoorde hij ons aan om harder, hoger en sneller te gaan. Hij liet ons dingen doen waarvan we dachten dat we het niet konden. Veel blinden en slechtzienden worden behoorlijk beschermd opgevoed, omdat mensen bang zijn dat het misgaat. Ik denk juist dat het goed is dat hij ons die dingen liet doen. Mijn ouders deden dat ook altijd bij mij. Werken als boer is eigenlijk net zo. Gewoon doorgaan, proberen en kijken wat je kan.’